Bệnh tiểu đường nên ăn gì và kiêng không ăn gì?

1. Nguyên tắc trong khẩu phần ăn của bệnh nhân tiểu đường

Với những người bị bệnh tiểu đường, chế độ ăn uống nên bổ sung gì, kiêng gì đóng vai trò rất quan trọng để giúp kiểm soát căn bệnh này. Về nguyên tắc, người bị tiểu đường vẫn phải đảm bảo ăn đủ dinh dưỡng, đủ chất lượng lẫn số lượng, đảm bảo cơ thể khỏe mạnh nhất. Tuy nhiên, không như người bình thường, người bị bệnh tiểu đường phải kiểm soát để duy trì sức khỏe.

Theo các chuyên gia y tế, người bị bệnh tiểu đường nói chung và bệnh tiểu đường type 2 nói riêng phải hạn chế chất đường bột. Điều này nhằm giúp họ tránh tăng đường huyết, dẫn đến hạn chế các axit béo bão hòa gây rối loạn chuyển hóa. Do đó trong khẩu phần ăn cần phải xây dựng để cơ thể có lượng đường đủ, ổn định và hài hòa.

2. Người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì?

Dưới đây là những nhóm thực phẩm mà những người bị bệnh tiểu đường nên ăn.

• Nhóm đường bột: Ngũ cốc nguyên hạt, đậu đỗ, gạo còn vỏ cám, rau củ… Nhóm thực phẩm này nên được chế biến bằng cách luộc, hấp, hoặc nướng. Không nên rán, xào… Ngoài ra cần lưu ý là các loại củ như khoai sắn cũng cung cấp khá nhiều tinh bột. Vì thế nếu người bệnh tiểu đường ăn các loại này thì cần phải giảm hoặc cắt cơm là tốt nhất.
• Nhóm thịt cá: Các bác sĩ khuyên rằng, người bệnh tiểu đường nên ăn cá, thịt nạc, thịt gia cầm (đem lọc bỏ da), thịt (đem lọc bỏ mỡ), các loại đậu đỗ… Với những món này khi chế biến nên đem luộc, hấp hoặc áp chảo để loại bỏ mỡ.
• Nhóm chất béo, đường: Người bị bệnh tiểu đường nên dùng các chất béo không bão hòa. Cụ thể nên dùng dầu đậu nành, dầu ô liu, dầu vừng, dầu cá, mỡ cá…
• Nhóm rau: Rau là nhóm thực phẩm mà người bị tiểu đường nên ăn nhiều nhất. Tuy nhiên, cần lưu ý cách chế biến. Cụ thể, rau các loại nên ăn sống, luộc hoặc hấp. Và hạn chế sử dụng nước sốt có nhiều chất béo để ăn kèm.
• Nhóm hoa quả: Theo các chuyên gia, người bệnh tiểu đường nên ăn nhiều hoa quả tươi. Và lưu ý phải ăn “thuần hoa quả”, tức không được thêm kem, sữa, đường… Và riêng một số loại quá chín ngọt thì nên hạn chế (xoài chín, sầu riêng…)

3. Bệnh tiểu đường nên ăn uống với tỷ lệ các thành phần ra sao?

Theo hướng dẫn của Viện dinh dưỡng quốc gia, tỷ lệ giữa các thành phần sinh năng lượng trong bữa ăn của người bệnh tiểu đường được xác định cụ thể như sau.

• Protein: Lượng protein nên đạt 1 đến 1,2 g/ kg /ngày đối với người lớn. Tức tỷ lệ này nên đạt tương đương 15  đến 20% năng lượng khẩu phần ăn.
• Lipit: Tỷ lệ chất béo nên là 25% tổng số năng lượng khẩu phần. Tuyệt đối không nên vượt quá 30%. Ngoài ra cần hạn chế các axit béo bão hòa .Điều này giúp người bệnh tiểu đường ổn định đường huyết, ngăn ngừa xơ vữa động mạch rất tốt.
• Gluxit: Tỷ lệ năng lượng do gluxit cung cấp nên đạt từ 50 đên 60% tổng số năng lượng khẩu phần của người bệnh tiểu đường. Ngoài ra, người bệnh nên chọn loại thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp như: gạo lức, bánh mì đen, yến mạch, các loại đậu nguyên hạt…

4. Người bị bệnh tiểu đường không nên ăn gì?

Với những người đang điều trị bệnh tiểu đường, thì cần nói không với các loại thực phẩm như sau.

• Gạo trắng, bánh mì, miến, bột sắn dây, các loại củ nướng. Nhóm thực phẩm này nhiều đường, nếu dùng thì cần hạn chế.
• Các thực phẩm chứa chất béo bão hòa, nhiều cholesterol như mỡ động vật. Nhóm thực phẩm này gây nguy cơ tăng bệnh tim mạch, không tốt cho sức khỏe người bị bệnh tiểu đường.
• Thịt mỡ lợn, nội tạng động vật, da các loại gia cầm, kem tươi, dầu dừa, bánh kẹo ngọt, siro, nước ngọt có ga… Đây là những thực phẩm mà người bệnh tiểu đường tuyệt đối nói không.
• Các loại mứt, hoa quả sấy khô… Nhóm thực phẩm này có lượng đường cực cao. Do đó, với ai bị bệnh tiểu đường thì cần tránh.

5. Bị bệnh tiểu đường nên ăn gì và một số lưu ý cần biết

• Chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa: Người bệnh tiểu đường nên chia thành nhiều bữa ăn nhỏ. Việc này giúp tránh tình trạng đường huyết tăng đột ngột khi ăn quá nhiều một lần.
• Ăn uống điều độ, đúng giờ: Người bệnh tiểu đường phải có lịch ăn uống điều độ. Vì việc để cơ thể quá no, hay quá đói đều ảnh hưởng đến đường huyết.
• Tuân thủ đúng cơ cấu, khối lượng bữa ăn: Mỗi bữa ăn người bị tiểu đường cần ăn đúng cơ cấu và khối lượng. Nếu có thay đổi, cần hỏi ý kiến bác sĩ. Lưu ý, cần thay đổi khối lượng ăn từ từ, tránh thay đổi đột ngột.
• Cần vận động sau khi ăn: Hơn ai hết, người bệnh tiểu đường cần vận động nhiều. Sau khi ăn, người bện cần tránh nằm, ngồi một chỗ. Ngoài ra, mỗi ngày họ cần dành thời gian tập luyện thể dục thể thao để đảm bảo sức khỏe tốt nhất.

List.com.vn vừa thông tin về chế độ ăn cho người bệnh tiểu đường hiệu quả. Hy vọng rằng, với những thông tin đó, sẽ giúp người bệnh có một sức khỏe ổn định nhất. Ngoài ra, trong một số trường hợp, người bệnh tiểu đường nên ăn gì và không nên ăn gì cần tuân theo sự tư vấn, chỉ định nhất định của bác sĩ. Tránh tình trạng tự thực hiện theo hướng dẫn của người nhà hoặc người không có chuyên môn, bạn nhé.

Đức Lộc